Lần đầu tiên mình cảm thấy mình tự hào là một người bán hàng khi học lớp bán hàng của Dale Carnergie do thầy Thảo đứng lớp. Thầy nói về vai trò của người bán hàng như cây Tùng, cây Bách…hiên ngang đứng nơi bìa rừng, trước đầu sóng ngọn gió! Nhờ sự khai mở của thầy, mà sau này mình không ngại nói về mình là một người bán hàng ?.
Nhưng cho dù thầy nói hay cỡ nào, mỗi người lại có những vướng mắc riêng, ngăn cản bản thân trở thành người sale xuất sắc.
? Không tự tin về sản phẩm mình bán
Bán hàng ngại nhất là người quen biết mua. Vì áp lực sản phẩm và dịch vụ phải tốt. Nên đứa bạn thân ở sát vách nhà bao lâu nó cũng mơ mơ hồ hồ biết mình bán tinh dầu nhưng có biết chính xác nó là cái gì đâu. Mình lúc đó bán tinh dầu để có hàng cho con dùng nên kiến thức chưa đầy đủ để tư vấn. Nên cách xa cho lành!
Khi mình còn làm bên chứng khoán, mỗi lần đi gặp các quỹ giới thiệu về các cơ hội đầu tư, mình cũng chỉ tin được 50% thôi. Và 50% đó là mình tin vào tha nhân, tức là đội ngũ phân tích, các chuyên gia tài chính…Còn bản thân mình, mình lại chọn đi một con đường khác. Nên mình có thể trở thành một người bán hàng tốt, nhưng không trở nên xuất sắc. Bởi niềm tin vào sản phẩm của mình không đủ.
? Thiếu kỹ năng cơ bản
Các bạn chưa đọc bài Câu chuyện tinh tế, mời quay lại đọc bài.
Lúc còn trẻ, mình làm theo bản năng. May là bản năng cũng đỡ, vì hơn 10 năm hoạt động đoàn hội, ra đời sớm nên có sự khôn lanh hơn cùng lứa. Nhưng sự tinh tế cơ bản, thì phải học, học, học…
Xin đừng đọc sách và khi nghe ai nói đến đâu là “à, ừ, ông Brian Tracey có nói chỗ này nè anh”, “ồ, Tony buổi sáng có nói vầy nè anh!”. Hic…nghe ai nói cái gì mà toàn liên hệ ông này bà kia kể chuyện đời họ, mà không liên hệ dùm xem “cái này áp dụng vào ngày mai đi gặp khách hàng thế nào?” thì vẫn là một cái máy hát vô hồn. Và không ai muốn nói chuyện với cái máy hát hết.
Mình biết ơn những người gặp gỡ mình, dạy mình biết bao nhiêu điều. Nhưng mình cũng ước gì, cứ bất cứ ai ngồi nói chuyện với mình xong, hỏi mình một câu “ủa, anh/chị nói nãy giờ, giúp cho em được điều gì?” Hỏi cho não mình bớt “thẳng” ra, thêm vài nếp gấp suy nghĩ chút.
? Đóng khung chính mình
Hồi đó đi làm công ty lớn, thấy tự hào khi làm bán hàng (dù mạo danh dưới chức vụ Trưởng phòng hay Giám đốc gì các kiểu). Làm công ty của mình, bà con trốn làm sale như con mình trốn đi rửa bát hàng ngày vậy đó.
Và sale như một công việc tạm thời, trong lúc chờ vị trí tốt hơn.
Khi phỏng vấn thì 80% là mong muốn sau này khởi nghiệp, có công ty riêng. Nhưng chỉ có 20% chịu làm nhân viên bán hàng.
Ủa, vậy lúc khởi nghiệp, ai bán hàng cho mấy người???
(Sóc nhà mình còn nhỏ, mình là mẹ, mình phụ nó bán hàng. Nhưng chẳng lẽ mình hơn 30 tuổi, bắt mẹ mình đi bán hàng cho mình ??????)
Một loạt các bài test được đưa ra DiSC, MBTI và thậm chí cả sinh trắc vân tay…chỉ để thuyết phục chính mình là các bạn không thể bán hàng được.
Luôn có cách để các bạn bán theo đúng tính cách và con người của mình.
Luôn có cách để bạn đi bán hàng mà không ai nghĩ bạn là người bán hàng. (Người ta nghĩ cả cái cơ nghiệp này là của nó, nó mới máu lửa cỡ đó!)
Nhưng nếu bạn không muốn bán hàng, thì chẳng có cách nào cho bạn cả.
Kết thúc bằng câu chuyện bán bánh tráng trộn của Sóc. Những tâm tư hàng ngày của ảnh về chuyện bán hàng…✍️
Sóc: mình bán hàng ít quá, nhưng nếu mình ngưng bán, thì mình phá sản sớm quá!
Sóc: con nghĩ là con cần mẹ ra đứng phụ trộn bánh cho con. Nhiều khách hàng nhìn bánh của con xong họ đi qua hàng bên cạnh có trộn sẵn.
Sóc: hay là con chuyển qua bán kem? Kem bán không hết thì con còn ăn được.
Sóc: Lần sau mình ra bán sớm hơn, lúc công viên đông người nhất.
Sóc: Con cần gắn cái đèn để người ta nhìn thấy chữ con bán cái gì.
Sóc có gì mà một người bán hàng giỏi cần có?
Đặng Lan Hương
05/03/2019
