CÂU CHUYỆN ĐẦU TƯ 2019
Hôm nay là ngày đáo hạn tài khoản gửi tiết kiệm của hai bạn nhỏ.
Sau 03 năm, số tiền cả vốn và lãi của hai bạn xấp xỉ đâu đó 28 triệu/bạn.
Sóc hỏi thu nhập của mẹ hàng tháng và nhìn lại con số của mình, bạn ấy thở dài.
Nhưng tôi nói với bạn ấy rằng. Con là 20% dân số có tài khoản tiết kiệm đó. Không tin? Con hãy hỏi từng người trong gia đình và hỏi bạn bè con, những người xung quanh con, bao nhiêu người có tài khoản tiết kiệm? ?
Bài học 3 năm qua các con có được? Chỉ duy nhất một điều: tiền có thể sinh ra tiền.
Trước ngày đáo hạn hôm nay, ba mẹ con đã ngồi để nói chuyện về cách dùng tiền cho giai đoạn tiếp theo.
Năm ngoái khi tôi nói về cổ phiếu, các con không sẵn sàng. Và đầu năm nay tôi nói lại.
Sóc là một cậu bé dễ chịu nhưng luôn giữ sự thận trọng cho riêng mình. Cậu đề nghị tôi nói với cậu về Vinamilk. Và cậu dễ bị thuyết phục mà không cần nhiều tới con số, chỉ đơn giản hiểu là doanh nghiệp còn tồn tại, tiền của cậu không mất đi. Số tiền cậu muốn bắt đầu là 1.5 triệu đồng. Và mỗi tháng, nếu việc bán bánh tráng trộn tốt đẹp, cậu sẽ có thêm 1 triệu bỏ vào hàng tháng. Ok, cứ thế!???
Xíu là một cô bé khó tính nhưng cứ thấy có lợi là sẵn sàng. Khi tôi nói với cô về cổ phiếu Long Hậu, tôi nói về lãi suất cô ấy nhận được từ ngân hàng nếu gửi tiết kiệm, và tôi bấm máy tính để chứng minh tỷ suất cổ tức hàng năm trên giá cổ phiếu để chứng minh nếu chọn đúng cổ phiếu tốt, thì chúng ta vẫn có được mức lãi suất tương đương gửi ngân hàng + cơ hội giá cổ phiếu tăng. Điều quan trọng là chúng ta đồng hành cùng doanh nghiệp đủ lâu để doanh nghiệp phát triển như chúng ta kỳ vọng.
Ông xã tôi cũng bắt đầu nói về Long Hậu. Tôi chỉ nhìn thấy các con số trên báo cáo, và dự án trên giấy vẽ, nhưng anh ấy là người đi nhiều hơn tôi, chắc chắn. Thế là Xíu được thuyết phục. Và cô đồng ý chia làm 2 ví, 1 ví 14 triệu cho chứng khoán và 1 ví 14 triệu vẫn để lại tài khoản ngân hàng lãi suất 6%/năm.
Lúc ấy, tôi không để ý rằng Sóc cũng đang ngồi lắng nghe.
Hôm nay, khi tôi quyết định mua cổ phiếu, Sóc nói rằng Sóc đổi ý, Sóc cũng muốn mua cổ phiếu Long Hậu. ?
Có 2 điều Sóc băn khoăn:
1. Tại sao chị Hai dám bỏ 14 triệu, tức là 1/2 số tiền trong khi lần đầu mua cổ phiếu. Sóc nghĩ là mình bỏ ít thôi để còn coi nó thế nào nữa chứ?
2. Sóc muốn mẹ ngồi bấm lại máy tính để Sóc so sánh tiền gửi tiết kiệm và tiền cổ tức nhận hàng năm.
Ảnh hơi nghi ngờ khi thấy thật ra nó cũng tương đương nhau, mà ảnh tin mẹ nên ảnh ừ.
Những điều tiếp theo tôi cần phải làm đều đặn để các con bắt đầu hình dung được chuyện đầu tư cổ phiếu:
1. Nói về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó một cách dễ hiểu và dễ hình dung nhất.
2. Và khi có dịp, sẽ dẫn các con đến những nơi mà tài sản của các con đang có một phần trong đó.
3. Hàng năm, sẽ lại ngồi tổng kết lại thành quả từ cả hai tài khoản đầu tư + tiết kiệm để các con hình dung thiệt và hại khi đầu tư. Tôi phải chuẩn bị cho cả hai kịch bản lời và lỗ.
Điều tôi học được trong suốt quá trình này là:
– Tư duy tài chính là một việc làm nên được duy trì đều đặn và thường xuyên trong gia đình. Tháng này con chưa đủ hiểu, nhưng chỉ vài tháng là con có thể vỡ ra được điều mẹ nói.
– Nên có thời gian để nói chuyện về đầu tư trong gia đình. Vì nếu tôi (một người tạm gọi là có chút kiến thức về đầu tư) không cung cấp tư duy đúng thì sẽ có những người khác cung cấp thông tin lệch lạc (những ai thì tôi không cần nói ra!).
– Bọn trẻ vẫn luôn lắng nghe. Và chúng luôn muốn được hiểu hơn về thế giới xung quanh mình, về những gì ba mẹ đang làm.
– Cách từng đứa nhỏ tiếp cận với thông tin, và cách ra quyết định hoàn toàn khác nhau. Và tôi tôn trọng. Tôi thuyết phục nhưng tôi để bé là người quyết định cuối cùng.
Chúng tôi đã tốt nghiệp khóa về tiết kiệm, đang bắt đầu vào khóa học về đầu tư mà tôi nghĩ sẽ kéo dài khoảng đâu đó 20 năm hay 40 năm, và cuối cùng sẽ đến khóa về cách cho đi.
Còn các bạn, các bạn đang ở đâu rồi?
Đặng Lan Hương
11/03/2019
Khuyến cáo: Tôi có rất nhiều lý do đằng sau để chọn cổ phiếu LHG để giới thiệu cho các bé. Nhưng không đồng nghĩa đó là cổ phiếu có thể sinh lời sau 1 năm, hay 2 năm. Với tôi, bài học cho các bé quan trọng hơn là tiền lời. Nên nếu các bạn muốn đầu tư, hãy dành thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng và tự đưa ra quyết định.
